Premiera filmu „Paszporty Paragwaju” – Kielce, ul. Warszawska 5, 26 marca 2019 r., godz. 17.00.
Nieznana historia dotycząca udziału polskiej dyplomacji w ratowaniu Żydów podczas II wojny światowej jest tematem najnowszego filmu wyprodukowanego przez Instytut Pamięci Narodowej. Pokaz premierowy w Kielcach odbędzie się 26 marca 2019 r. w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia”. Bezpłatne zaproszenia dostępne w siedzibie „Przystanku Historia”.
Film „Paszporty Paragwaju” w reżyserii Roberta Kaczmarka przedstawia współpracę polsko-żydowską, której celem nadrzędnym było życie drugiego człowieka. W latach 1942–1943 w poselstwie RP w Bernie
funkcjonowała nieformalna grupa złożona z polskich dyplomatów oraz działaczy organizacji żydowskich. Wspólnie działali na rzecz uzyskiwania paszportów państw Ameryki Południowej. Fałszywe dokumenty trafiały do Żydów w okupowanej Europie, którzy dzięki nim uniknęli w większości wywózek do niemieckich obozów zagłady. Posiadacze tych paszportów trafiali do obozów dla internowanych w Niemczech (Tittmoning, Liebenau,
Bölsenberg) oraz do okupowanej Francji (Vittel). Część z nich doczekała końca wojny. Rodziny wielu ocalonych dopiero dziś dowiadują się, komu tak naprawdę zawdzięczają życie. Do grupy działającej przy polskim poselstwie w Bernie należeli: Aleksander Ładoś – od kwietnia 1940 r. poseł pełnomocny w Bernie; jego współpracownik Konstanty Rokicki – konsul w Bernie; Stefan Jan Ryniewicz – sekretarz i kierownik Wydziału Konsularnego w Bernie; Juliusz Kühl – sekretarz poselstwa. Ze strony organizacji żydowskich ogromną rolę odegrali: Adolf H. Silberschein – działacz syjonistyczny, poseł na Sejm RP oraz Chaim Eiss – rabin, działacz Agudat Israel. Po projekcji filmu odbędzie się dyskusja z udziałem historyków: dr Alicji Gontarek, dr. Tomasza Domańskiego oraz dr. Marcina Urynowicza.
